Xuất khẩu nông sản Việt giảm hơn một nửa vì thiếu container

Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa, nông sản của VN phải trả cước container gấp 3-4 lần, thậm chí gấp 10 lần so với bình thường để kịp hàng cho khách.

Nhiều doanh nghiệp phải giảm 50-75% lượng hàng hóa xuất khẩu so với bình thường do thiếu... container.

Tình trạng thiếu container rỗng từ các hãng tàu để xuất khẩu hàng hóa kéo dài trong gần 2 tháng qua nhưng chưa có dấu hiệu được giải quyết. 

Tại VN, vụ cà phê và tiêu đã bắt đầu, các doanh nghiệp (DN) không dám mua hàng của nông dân vì không thể xuất khẩu. Giá nhiều nông sản bị đe dọa giảm sâu nếu tình trạng này không được giải quyết.

Cuối năm là thời điểm các DN tăng tốc xuất khẩu hàng hóa, phục vụ cao điểm tết. Tuy nhiên, hoạt động xuất khẩu của các DN VN đang gặp khó khăn chung là thiếu container rỗng để đóng hàng, giá cước vận chuyển đường biển tăng đột biến khiến không ít DN lo lắng.

"Đau đầu" tìm thuê container

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Võ Công Thức - phó giám đốc sản xuất lương thực của Tập đoàn Lộc Trời - cho biết trong tháng

12-2020, DN này đã lên kế hoạch xuất khẩu 40 container gạo sang các thị trường châu Âu, Canada, Ghana... 

Tuy nhiên, đến thời điểm này DN chỉ xuất khẩu được 20 container gạo, giảm 50% so với kế hoạch đề ra. Số còn lại 20 container được đơn vị đưa về kho bảo quản để nhập chung với kế hoạch xuất khẩu vào tháng 1-2021, tổng cộng khoảng 100 container.

"Nhưng với tình hình hiện tại chúng tôi không dám chắc thực hiện đạt như kế hoạch đề ra, bởi chưa biết câu chuyện khan hiếm container rỗng có kéo dài đến thời điểm đó hay không. Chúng tôi có thuận lợi là trong hợp đồng xuất khẩu, đơn vị giao kèo phí vận chuyển do khách hàng chi trả nên ít thiệt hại hơn một số DN khác" - ông Thức nói. 

Ông cho biết trong bối cảnh khan hiếm container rỗng hiện nay, các DN xuất khẩu phải tận dụng tối đa mối quan hệ với các công ty vận tải để có được container xuất khẩu.

Nếu DN nào hợp đồng với nước ngoài phí vận chuyển tự chịu thì khác, còn khách hàng chịu lại là chuyện khác. 

"Bây giờ các DN vận tải có container như "vua", vì các DN xuất khẩu phải chầu chực các công ty vận tải để có được container đưa hàng đi xuất khẩu. 

Nếu mấy tháng trước chúng tôi thấy container nào xấu hoặc hư hỏng thì đều yêu cầu đổi lại được, còn bây giờ tự mình phải kêu người sửa để cho kịp chuyến hàng. Vì gạo để lâu chúng tôi phải tốn rất nhiều chi phí bảo quản, sấy hạt gạo lại, ít nhất khoảng 30% chi phí nữa" - ông Thức khẳng định.

Ông Phan Minh Thông - tổng giám đốc Công ty Phúc Sinh, đơn vị chuyên xuất khẩu hàng nông sản (tiêu, cà phê...) - cũng cho biết mỗi tháng DN này xuất khẩu 500 - 600 container hàng hóa nhưng trong tháng này chỉ còn 120 - 150 container, giảm 3/4 so với trước do... thiếu container. 

Không riêng gì Phúc Sinh, hàng loạt DN xuất khẩu khác cũng buộc phải giảm hợp đồng với khách hàng vì không có container chứa hàng. 

Nhiều DN cho biết do tình trạng khan hiếm container rỗng, giá cước vận chuyển bằng container bị đẩy lên cao 3 - 4 lần tùy thị trường nhưng không phải muốn là có container để xuất hàng.